برآوردها نشان می دهد که ۳۰ هزار کسب و کار به صورت غیرمستقیم از اپلیکیشن تلگرام به عنوان یکی از ابزارهای اصلی تبلیغات و فروش محصول خود استفاده می کنند. هر ایرانی هم با عضویت در ۱۸ کانال تلگرامی به گرم تر شدن این بازار کمک کرده بود ولی تنها یک هفته زمان نیاز بود تا بزرگ ترین بازار مجازی ایران ناگهان دچار حریق شود.
هفته نامه صدا – بهراد مهرجو: ۱۵ هزار کسب و کار به آنی از عرش به فرش رسیدند. به همین سادگی در نظام اقتصادی ایران سرنوشت بنگاه های اقتصادی به تصمیمات ناپایدار سیاسی گره می خورد. برآوردها نشان می دهد که ۳۰ هزار کسب و کار به صورت غیرمستقیم از اپلیکیشن تلگرام به عنوان یکی از ابزارهای اصلی تبلیغات و فروش محصول خود استفاده می کنند. هر ایرانی هم با عضویت در ۱۸ کانال تلگرامی به گرم تر شدن این بازار کمک کرده بود ولی تنها یک هفته زمان نیاز بود تا بزرگ ترین بازار مجازی ایران ناگهان دچار حریق شود. 
۴۰ میلیون کاربر ایرانی تلگرام که شبانه روزشان را به تلگرام گره زده بودند و جوانان خالق استارت آپ ها همگی با اقدام سیاسی حاکمیت سورپرایز شدند. تلگرام زمانی که از انتخابات امسال به سلامت گذر کرد، این باور را در ذهن ها نشاند که احتمالا این اپلیکیشن به سرنوشت توئیتر و فیس بوک در ایران دچار نمی شود و بر همین اساس هم سرمایه های بسیاری پای آن ریخته شد.
فیلتر تلگرام حتی اگر به زودی برداشته شود هم دردی را از صاحبان کسب و کارهای اینترنتی دوا نمی کند. تلگرامی که یک بار به این سهولت سرش بریده شد، باز هم می تواند به این سرنوشت دچار شود و بازاری به این اندازه ناپایدار و ناایمن جایی برای سرمایه گذاری نیست.
اقتصاد ایدئولوژی و سیاست زده ایران طی چند دهه گشته اثبات کرده بود که امکانی برای جذب پایدار سرمایه ها را فراهم نمی کند. سرمایه گذاران خارجی در پس تغییر مداوم دولت ها و سیاست ها به این یافته مهم رسیده اند که بازار ایران با تمام مزیت هایش، چنان پر ریسک و پر خطر است که می توان به سادگی آن را نادیده گرفت و حتی ایرانیان صاحب ثروت هم دریافته اند که به جای حبس منافع مالی شان در ایران، بهتر است راهی یکی از کشورهای منطقه شوند و از امارات تا بلاروس را آباد کنند.
جهرمی وزیر ارتباطات طی یک هفته گذشته چندین اظهارنظر پراکنده درباره بازگشت تلگرام به شرایط عادی داشته، با این وجود به نظر می رسد که دولت ایران پیام مخاطره سرمایه گذاری در تمام حوزه ها را به صاحبان کسب و کار صادر کرده است. از فعالان استارت آپی تا سرمایه گذاران خارجی، حالا با پدیده جدیدی مواجه اند که تمام اصول سازمان تجارت جهانی تجارت را به آنی نادیده می گیرد. اینترنت به عنوان مهم ترین بازار کسب و کارهای نوین هر لحظه ممکن است با محدودیت های تازه مواجه شود و پس از آن راه را برای کارآفرینان ببندد. در چنین شرایطی نمی توان به انتظار ظهور کارآفرینان خلاق نشست.
اقتصاد ایران در میانه دهه ۹۰ چندان با روزهای ناپایدار دهه ۷۰ فاصله نگرفته است. موانع ایدئولوژیک اجازه استقرار صنایع بزرگ جهانی در ایران را نمی دهد و مجادلات سیاسی هم زیربناهایی مانند امنیت و اینترنت را نشانه رفته است. در چنین بزنگاهی دولت هر چند به دلایل امنیتی در مقابل فیلتر تلگرام کوتاه آمده ولی پیام مهمی را نیز مخابره کرد؛ هنوز خبری از امنیت سرمایه ها نیست.
کارآفرینان نسل جدید ایران که تا مدتی پیش، نفس کسب و کارهای سنتی را گرفته بودند، حالا دیگر رقیب آنها نیستند چرا که در اقتصاد آرمان زده ایران همچنان حجره و مغازه جواب می دهد.
با این حال و در آخر هفته یک مطلب دیگری را نیز درباره آینده تلگرام گفت. تلویحا اشاره داشت که تلگرام دیگر باز نمی شود. جهرمی به دسترسی آزاد در منشور حقوق شهروندی و تاکید بر این که امنیت حق مردم است اشاره کرده و گفته بود خیلی از کانال های تلگرامی هستند که اقدامات تروریستی را ترویج کرده و مردم را برای این حرکات تشویق می کنند.
آمارها و مستندات این مسئله وجود دارد. کانال هایی که مردم را به آتش زدن خانه مسئولان، مساجد، تکایا و حمله به مراکز نظامی تشویق می کنند. این گونه موارد در هیچ کشوری اجازه فعالیت نخواهند داشت. از همین زاویه او تاکید کرد که با مدیر تلگرام مکاتبه کرده ایم که ادامه فعالیت تلگرام در ایران منوط به حذف موارد تروریستی است. طبیعتا اگر احترام متقابل نباشد، شرایط دشوار می شود. امیدوارم مدیر تلگرام به مقررات خود و درخواست مردم برای حذف موارد تروریستی احترام بگذارد.
با این حال اگرچه هشدار جهرمی خیلی صریح بود و این نکته را در خود مستتر داشت که در صورت مسدود نشدن آن کانال ها، فیلترینگ همچنان پابرجا خواهد ماند، اما همه چیز بسته به تصمیم روحانی و بازگشت آرامش به کشور است. آرامش کشور نقطه مهمی است که می تواند تلگرامی را که ۱۰ میلیون نفر با آن سروکار داشتند برگرداند.