جمعی از فعالان فضای مجازی نامه سرگشاده ای به اعضای شورای عالی فضای مجازی ارسال و با ذکر دلایلی درخواست کردند فیلتر تلگرام خاتمه پیدا کند.
به گزارش ایلنا، متن نامه ارسالی به شرح زیر است:
باسمه تعالی
اعضای محترم شورای عالی فضای مجازی
با سلام و احترام
«۲۸هزار و ۶۸۸ کسب وکار اینترنتی فقط در مردادماه امسال در کشور شکل گرفته است»، «بیش از ۴۰ میلیون نفر در کشور مخاطب تلگرام هستند»، « بیش از ۸۰ درصد مخاطبین تلگرام در دنیا را ایرانی ها تشکیل داده اند.»، « بیش از ۵۸۶ هزار کانال در تلگرام در کشورداریم که ۲۰ هزار کانال آن بالای ۵ هزار نفر عضو هستند»، «روزانه ۳ میلیون مطلب در تلگرام منتشر می شود که ۸۸ درصد تولیدی و ۱۲ درصد بازنشر است.»، «براساس آمار شورای عالی فضای مجازی ۲/۵۴ درصد از ایرانیان از تلگرام استفاده مفید می کنند»، «به طور میانگین هر ایرانی در ۱۸ کانال تلگرامی عضویت دارد» و… اینها و هزار آمار و رقم دیگر که بر اهمیت این شبکه پیام رسان تاکید دارد، گواه این است که کوچکترین تصمیم گیری در خصوص آن، جامعه هدف زیادی را تحت تاثیر قرار می دهد.
با این همه مدتی است که به‌دلیل برخی سوءاستفاده‌ها از فضای تلگرام و دعوت برخی کانالهای معاند به اغتشاشات تلگرام فیلتر شده، و تداوم اجرای این تصمیم باتوجه پرطرفدار بودن این پیام‌رسان و اشتغالزایی که در وضعیت نامناسب اقتصادی کشور ایجادکرده است، فعالان این حوزه را نگران کرده است. بر همین اساس ما جمعی از فعالان شبکه‌های اجتماعی در کشور که با افتخار، در چارچوب شرع مقدس اسلام، قوانین جمهوری اسلامی ایران و همچنین قوانین حاکم بر مطبوعات کشور به فعالیت در این حوزه پرداخته و محتوای سالم در چارچوب رسالت اطلاع‌رسانی، سرگرمی و آموزشی تولید می‌کنیم و از این رو ادعا نیز داریم که توانسته ایم بازوی نظام در حوزه رسانه باشیم و با اصل شفافیت اطلاعات، فاصله میان مردم و مسئولان را به حداقل برسانیم، بر آن شده‌ایم تا در قالب این نوشتار دلایل هفده‌گانه خود را در مخالفت با ادامه فیلتر تلگرام با شما اعضای محترم عالی‌ترین نهاد تصمیم‌گیرنده در حوزه فضای مجازی، در میان بگذاریم.
بی‌تردید درصورتی که اعضای محترم شورای عالی کشور و سایر سیاستگذاران و تصمیم‌گیرندگان در چارچوب مصالح نظام مقدس جمهوری اسلامی تصمیم به دائمی شدن فیلتر تلگرام و سایر بسترهای پیام‌رسان در فضای مجازی بگیرند، ما به‌عنوان سربازان جبهه جنگ‌نرم، از این تصمیم حمایت می‌کنیم، با این وجود، به‌نظر نگارندگان این بیانیه، به دلایلی که در ادامه تشریح می‌شود، تداوم فیلتر تلگرام در حال حاضر به نفع جبهه انقلاب نبوده و کمکی به سالم‌سازی فضای مجازی نمی‌کند.
۱- تلگرام در اختیار جبهه انقلاب: در حال حاضر بخش مهمی از کانالهای پرمخاطب در کشور در اختیار روزنامه‌نگاران و فعالانی در فضای مجازی است که پایبند به قانون و آرمان‌های انقلاب اسلامی هستند و تنها معدودی از کانالهای موجود با حجم مخاطبانی بسیار کمتر، وابستگی سیاسی به ضدانقلاب داشته و یا از نظر اخلاقی به هرزه‌نویسی روی می‌آورند. بنابراین در صورت تداوم فیلتر تلگرام، اهرم مهمی از فرآیند اطلاع‌رسانی از کار افتاده و اتفاقا فضا برای همان معدود شبکه‌های ضدانقلابی مهیا می‌شود که با سوءاستفاده از خلاء رسانهای، راهبردهای خود علیه منافع ملی کشورمان را پیش می‌برند. شایان ذکر است که در حال حاضر ۵ کانال برتر تلگرام که بیش از دو برابر کانالهای معاندی چون آمدنیوز و یا بی‌بی‌سی فارسی عضو دارند، همگی در چارچوب قانون به فعالیت می‌پردازند.
۲- کمک تلگرام به شفافیت حرکتها: در شرایط فعلی کشور که بعضا آبستن تحولاتی در بستر اجتماعی است، کنترل فضای عمومی و چاره‌اندیشی درباره حوادث پیش‌رو از طریق تلگرام ساده‌تر بوده و در نبود این شبکه پیام‌رسان، همه فعالیت‌ها زیرزمینی شده و به‌گونه‌ای مخفیانه پیش می‌رود. بنابراین تلگرام جامعه را مانند یک اتاق شیشه‌ای، خالی از هرگونه ابهامی کرده که فرصت برای رصد و مطالعه بر روی هر حرکت اجتماعی و یا ضداجتماعی را ممکن می‌سازد. تجربه اغتشاشات اخیر نشان داد که تلگرام چطور بر همگان روشن کرد عقبه این حرکت هرج و مرج طلبانه چه جریاناتی بوده و شعارها از کجا به تعدادی معدود از فریب‌خوردگان منتقل شد.
۳- پیام رسان تلگرام ابزاری برای مهار شبکه های اجتماعی: تلگرام یک شبکه پیام‌رسان است و نه یک شبکه اجتماعی. فیسبوک و یا توئیتر به دلیل امکان تبادل دیدگاه‌ها و عدم امکان مدیریت پیام‌ها از سوی ادمین‌ها، می‌توانست به ابزاری برای پروپاگاندا علیه نظام اسلامی تبدیل شود. با این وجود تلگرام بستری برای اطلاع‌رسانی مدیریت شده است و به‌دلیل قرابت فرهنگی به فرهنگ عمومی ایرانیان، می‌تواند وسیله‌ای مهم برای انتقال اخبار و در عین حال جلوگیری از موج‌آفرینی‌های ضدامنیتی باشد. در اعتراضات اخیر نیز آن شبکه‌هایی که به افزایش ارتباطات معترضان کمک می‌کرد، امثال توئیتر بود و تلگرام تنها در پوشش خبرها به کار گرفته می‌شد که آن هم با مقابله خبری جریان انقلابی می‌توانست بهتر از فیلتر تلگرام مهار شود.
۴- محدودیت های پیام رسانهای داخلی: بی‌تردید ما فعالان شبکه‌های اجتماعی بر این باوریم که در صورت وجود بسترهای داخلی برای پیام‌رسانی، باید خود را از هرگونه وابستگی به بیرون از مرزها برهانیم. اما در نبود قابلیت‌های تلگرام در شبکه‌های محدود داخلی، به‌نظر می‌رسد حفظ وضع موجود بهتر می‌تواند تامین‌کننده منافع ملی کشورمان باشد. ضعف‌های پیام‌رسان‌های وطنی در جریان فیلتر تلگرام بر همگان روشن شد و در حال حاضر بعید است فرد یا نهادی حاضر به دفاع از اپلیکیشن‌های داخلی باشد. شاید به همین خاطر وزارت محترم ارتباطات مجبور شد از برخی پیام‌رسان‌های خارجی دیگر رفع فیلتر کند که این خود بر آسیب‌های بعدی خواهد افزود.
۵- تلگرام در خدمت اشتغالزایی: براساس آمارهای موجود، قریب به ۴۰میلیون ایرانی از بستر تلگرام برای ارتباطات روزمره خود استفاده می‌کنند. برآوردها نشان می‌دهد این فضای عمومی، عامل ایجاد یک میلیون شغل به‌طور مستقیم و ایجاد پنج میلیون شغل به‌صورت غیرمستقیم شده است. رئیس‌جمهور محترم و وزیر محترم ارتباطات، به‌تازگی بر اهمیت فضای مجازی در اشتغالزایی تاکید کرده‌اند. در همین راستا به‌نظر می‌رسد که ادامه فیلتر تلگرام و یا کندسازی و ایجاد اختلال در آن، می‌تواند به‌شدت به زیان اقتصاد ملی باشد. مرکز رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌دنبال فیلتر تلگرام اعلام کرد که ۹۰۰۰ کسب و کار تلگرامی در پی فیلتر این پیام‌رسان دچار مشکل شده و به اقتصاد کشور ضربه زده است.
۶- تقویت اقتصادمقاومتی با تلگرام: در فضای مجازی برندهای داخلی تبلیغ شده و در شرایطی که تولیدکنندگان داخلی مجبور می‌شوند گاهی مخفیانه به‌دلیل افت مخاطب رسانه ملی، به رسانه‌های ماهواره‌ای پناه ببرند، تلگرام می‌تواند عامل رونق فروش کالاهای وطنی باشد. بنابراین، این شبکه پیام‌رسان به‌لطف فعالیت جوانان متخصص در حوزه تبلیغات به یک رکن مهم در اقتصاد مقاومتی تبدیل شده و فیلتر آن، نمی‌تواند در راستای تحقق شعار سال باشد. بنابراین ادامه فیلتر تلگرام نمی‌تواند همخوان با شعار سال باشد.
۷- احتمال سرباز کردن بحران های جدید اجتماعی با فیلتر تلگرام: همانطور که واقف هستید، بخش مهمی از کاربران در شبکه پیام‌رسان تلگرام، جوانان و نوجوانان هستند و آنها قریب به ۶۰درصد از نیازهای خود به سرگرمی را از طریق تلگرام پوشش می‌دهند. به عبارت دیگر، تلگرام در نبود برنامه‌های غنی برای پر کردن اوقات فراغت جوانان و نوجوانان به عاملی برای سرگرم‌سازی تبدیل شده و تداوم فیلتر یا اخلال تلگرام می‌تواند انرژی تخلیه نشده دوران جوانی را به ایجاد بحران‌های اخلاقی و یا رشد آسیب‌های اجتماعی در محیط خانواده و جامعه منتهی کند. با اینکه هدف از فیلتر تلگرام مهار اغتشاشات اخیر بوده، اما ما بر این باوریم که ادامه آن می‌تواند بحران‌های اجتماعی تازه‌ای را باعث شود که درباره آن هشدار می‌دهیم.
۸- اعتمادزایی تلگرام: اعضای محترم شورای عالی فضای مجازی به‌خوبی بر این نکته اشراف دارند که حفظ و احیای تلگرام باوجود طرح برخی محتواهای نامناسب و دروغ‌پردازی اندک گره‌ها و کانالهای معاند، می‌تواند اعتماد مردم را به نظام افزایش داده و نشان دهد که در ایران محدودیتی برای اظهارنظر و نشر دیدگاه‌های مختلف نیست. این درحالیست که به باور ما نویسندگان این بیانیه، تداوم فیلتر تلگرام می‌تواند به برخی بدگمانی‌ها درباره شبهه فقدان آزادی بیان در کشور دامن زدن به عامل سوءاستفاده رسانه‌های بیگانه شود و این درحالیست که تجربه هفته‌های اخیر نشان داده که فیلترینگ این پیام‌رسان در آینده منجر به عدم انتشار محتوا علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی و مقامات عالیرتبه کشور نخواهد شد.
۹- آرشیو اسناد خانواده‌ها در تلگرام: تلگرام به‌دلیل قابلیت‌هایی که دارد، بستری مناسب برای ثبت و آرشیو انبوهی از اسناد و اطلاعات ضروری برای مردم است. از بین بردن تلگرام می‌تواند دسترسی به این اسناد را مشکل کرده و مردم را دچار سردرگمی کند. هرچند ما بر این نکته اذعان داریم که همه این اسناد در بیرون از مرزها توسط سرورهای غیرخودی ذخیره و آرشیو می‌شود و این به‌هیچ عنوان به نفع مردم ایران نیست، ولی در شرایطی که مابه‌ازایی داخلی برای تلگرام تعریف نشده، تداوم اختلال در سامانه اسنادی مردم و خانواده‌ها پیامدهای منفی بسیاری در بر دارد.
۱۰- کاهش هزینه های ارتباطی خانوار ایرانی: از یاد نبریم که تلگرام، هزینه‌های ارتباطی مردم را به شدت کاهش داده است. هزینه مکالمه تلفن، رفت و آمد و حتی پیامک، به‌دلیل پیام‌رسانی از طریق تلگرام کاهش یافته و با توجه به وضعیت مالی خانوارهای ایرانی که چندان مناسب نیست، ادامه فیلتر تلگرام می‌تواند از نظر اقتصادی نیز مردم را ناراضی کند و یا آنها را به سمت پیام‌رسان‌های بیگانه‌ای که به روش‌هایی نامناسب این هزینه را کاهش می‌دهد سوق دهد.
۱۱- سوءاستفاده بدافزارها از فیلتر تلگرام: ما بر این نکته اذعان داریم که تلگرام می‌تواند باعث سوءاستفاده اطلاعاتی بیگانگان و حتی طراحی عملیات‌های خرابکارانه در کشور شود، اما در نبود تلگرام نیز نرم‌افزارهای جاسوسی دیگری فعال خواهد شد که شناسایی آن زمان بیشتری برده و می‌تواند کنترل محتوا را از دست نظام اسلامی خارج کند و فعالان فضای مجازی در جبهه انقلاب را به حاشیه براند. این اتفاقی است که در روزهای اخیر رخ داده است.
۱۲- شبکه های ماهواره ای، آلترناتیو کانالهای تلگرامی: هر زمان که خلاء رسانهای در کشور پدیدار می‌شود، رسانه‌های معاند این خلاء را پر می‌کنند. نمونه‌اش رسانه‌های ماهواره‌ای که بلافاصله در افول محبوبیت مطبوعات، پیش‌قراول شایعه‌پراکنی علیه کشورمان شدند. ما از این موضوع بیم داریم که تداوم فیلتر تلگرام نیز بار دیگر به معاندان فرصت دهد تا دست برتر را در حوزه رسانهای در اختیار داشته باشند. از یاد نبریم که با استفاده از تلگرام، بخش عمده‌ای از تولیدات رسانه ملی در کانالهای تلگرامی منتشر می‌شد و در نبود تلگرام به‌جای این محصولات، شاهد عرض‌اندام شبکه‌های ماهواره‌ای بیگانه هستیم.
۱۳- رشد فیلترشکن‌ها در سایه فیلترینگ تلگرام: فیلتر تلگرام، بخش عمده‌ای از مردم را به‌سمت قانون شکنی و نصب فیلترشکن‌ها سوق داده که خود، بحران‌های امنیتی بسیاری در پی خواهد داشت. از یاد نبریم که به گفته معاون وزیر اطلاعات دولت دهم، در زمان فیلتر «وی‌چت»، ۸۰درصد از هشت میلیون نفر مخاطب ایرانی این نرم‌افزار به نصب فیلترشکل روی آوردند. این اتفاق برای تلگرام تکرار شد و تخمین ما نشان می‌دهد محدودسازی این پیام‌رسان منتهی به نصب بالغ بر ۳۰میلیون فیلترشکن شده که نگران کننده است و به این معنی است که جمعیتی ۳۰میلیونی از قانون‌شکنان جدید در کشور داریم. جمعیتی که به‌راحتی به هر محتوای غیراخلاقی، ناسالم و جاسوسی دسترسی خواهند داشت.
۱۴- کمک تلگرام به انسجام درونی جامعه: تلگرام به‌دلیل اشتراک‌گذاری تجربه‌های مشترک افراد، عامل افزایش انسجام داخلی کشور بود. در نبود تلگرام، هر شهروند براساس تجربه شخصی خود به‌گونه‌ای فردگرایانه رفتار کرده که می‌تواند به فروپاشی اجتماعی منتهی شود. ما بر این باوریم که استفاده از تلگرام و اشتراک‌گذاری محتواهای سالم در آن، می‌تواند خاطره جمعی مشترک ایرانیان را حفظ کرده و به استحکام درونی کشور منتهی شود. از یاد نبریم که هیچ آلترناتیوی برای محتواهای کنونی تولید شده وجود نداشته و از بین بردن بستر تلگرام، به پراکندگی و سردرگمی فکری و اطلاعاتی بیش از ۴۰میلیون ایرانی می‌انجامد.
۱۵- تشدید جرایم رایانه ای با فیلتر تلگرام: فیلتر تلگرام، به موجی تازه از رونمایی از نرم‌افزارهای ناشناخته منتهی شده که می‌تواند به‌شدت حجم جرایم اینترنتی را افزایش دهد. ضعف سواد رسانه در کشورمان، این آسیب را گریزناپذیر می‌کند. این درحالیست که با وجود ابررسانه‌ای به‌نام تلگرام، در حال حاضر این دست بدافزارها امکان سوءاستفاده ندارند.
۱۶- سوءاستفاده باندهای قدرت و ثروت از فیلتر تلگرام: با توجه به تاکید مقام معظم رهبری بر نظارت مردمی بر عملکرد مسئولان و حرکت‌های فرهنگی آتش‌به‌اختیار جوانان ارزشی، به‌نظر می‌رسد که تلگرام فضایی مناسب برای مبارزه با فساد ایجاد کرده بود و در نبود آن، ممکن است برخی باندهای قدرت و ثروت، با آزادی بیشتری به سوءاستفاده بپردازند.
۱۷- بهترین سنگر برای جنگ نرم: در نهایت باید این نکته را خاطرنشان کرد که به‌نظر ما فعالان فضای مجازی در جبهه انقلاب، تلگرام به‌دلیل سابقه مطلوب در مقاطع مختلف، هنوز بهترین ابزار در دست افسران جبهه جنگ نرم است و فیلتر آن می‌تواند دست فرزندان انقلاب را در دفاع از ارزشهای انقلابی، از یک ابزار مهم رسانهای کوتاه کند.
براساس این ۱۷ دلیل، ما نویسندگان این بیانیه، ضمن مخالفت با ادامه فیلتر تلگرام خواهشمندیم، شورای محترم عالی فضای مجازی، ضمن بررسی بیشتر در خصوص مدیریت نرم‌افزارهای پیام‌رسان موبایلی، همچنان از تولید محتوا در بستر تلگرام دفاع کرده و مانع از آن شود که برخی سوءاستفاده‌ها و کاستی‌ها در این بستر، باعث از بین بردن یک فضای مفید جهت دروازه‌بانی تولید و کنترل پیام در کشورمان شود.
در پایان لازم است یادآور شویم، برای فرهنگ‌سازی در هر زمینه‌ای باید مکانیزم‌های مرتبط با آن را در نظر گرفت، همانطور که در حال حاضر وزارت ارشاد به حوزه کانال های تلگرامی ورود پیداکرده است و با موارد خلاف شرع، منافی ارزشهای اسلامی و قانون مطبوعات برخورد ارشادی و سپس تعلیق و یا حذف مجوز می نماید، در خصوص آسیب های موجود در تلگرام نیز می توان چاره اندیشی کرد و حتی با فعالین این حوزه هم اندیشی داشت، چرا که بی شک زمان برخورد قهرآمیز و فیلترینگ گذشته است و قطعا تاثیر بالعکسی را به دنبال خواهد داشت. لذا بار دیگر خواهشمندیم با زمینه اشتغال زایی و فرهنگی که تلگرام برای کشور ایجاد کرده است، به نگهداشت این فضا کمک نمایید.
پیشاپیش از عنایت شما سپاسگذاریم
جمعی از فعالان فضای مجازی