کارآفرینان ایرانی با گشودن یک فاز جدید، به رسانه های اجتماعی برای ارتقای علامت های تجاری خود و به فروش رساندن محصولاتشان رجوع می کنند.
المانیتور نوشت: کارآفرینان ایرانی با گشودن یک فاز جدید، به رسانه های اجتماعی برای ارتقای علامت های تجاری خود و به فروش رساندن محصولاتشان رجوع می کنند.
به گزارش «انتخاب»، خانمی در صندلی راننده با پلی استیشن ۴ روی پایش، نشسته. “تولدت مبارک،” او بر سر شوهرش فریاد می زند طوری که او از جا می پرد و با عصبانیت از همسرش می پرسد: بازی های منو گرفتی یا نه؟ همسرش می گوید: “نه، من نمی دونم تو چه بازی هایی می خوای، اما می تونی بری فروشگاه بازی و خودت بگیری!” در صحنه بعدی، می بینیم که شوهرش در حال گوش کردن به یک اهنگ فارسی در راه یک فروشگاه بازی در تهران است. این تنها یکی از فیلمهای تبلیغاتی پرطرفدار در حسابهای اینستاگرام آنهاست. این زوج مشهور آنلاین ایرانی بیش از ۹۳۰۰۰۰ دنبال کننده دارند و فضای تبلیغاتی را در قالب فیلم برای هر چیزی، از فروشگاه های بازی ویدئویی گرفته تا خرده فروشی آنلاین ارائه می دهند و در عین حال چاشنی طنز هم به کار خود اضافه می کنند.
فرهاد، متخصص فروش و بازاریابی در تهران، به المانیتور توضیح داد که این زن و شوهر تنها افراد تأثیرگذار اینستاگرام نیستند. سایر افراد مشهور آنلاین نیز ویدیوهای بی کیفیت و مضحک پست کرده و فضای تبلیغاتی را ارائه می دهند: “با حدود ۴ میلیون تومان شما می توانید چنین امکانی برای پست یک ویدئو با محصول خودتان، که امتیاز اشتراک گذاری در بین کاربران تلگرام و اینستاگرام را می یابد، به دست آورید.”
اما در برخی حساب های اینستاگرامی، ۱۰۰۰ ریال (۳۵ سنت) شارژ شده و در بیشتر مواقع پس از دو ساعت حذف می شود. با نگاهی به این حساب کاربری سرگرم کننده که بیش از ۱،۱ میلیون دنبال کننده دارد، شما تبلیغاتی برای همه چیز از دندانپزشکی گرفته تا قرصهای لاغری و فروشگاههای طراحان ساعتهای مختلف خواهید دید.
از سایر کارآفرینان ایرانی که از حساب های اینستاگرام برای تبلیغ مارک ها و محصولات خود استفاده می کنند. یک فروشگاه خرده فروشی آنلاین است که به طبقات بالای تهران خدمات می دهد با این وعده که کالاهای اصلی طراحان – از کریستین لوبوتین تا شانل – با ۲۰٪ تخفیف و با تضمین تحویل ۳ تا ۱۴ روزه از اروپا به فروش می رسد. این خرده فروشی آنلاین در سال ۲۰۱۲ در محله ای که به بورلی هیلز تهران معروف است، افتتاح شد اما در دو سال گذشته، مالک آن فروشگاه خود را آنلاین کرده است. وی به المانیتور می گوید: “متوجه شدم که راحت تر می توانم سفارش های آنلاین را انجام دهم. بعضی ها در یک فروشگاه کار می کنند، اما من ترجیح می دهم این کار را از خانه انجام دهم.”
مورد اخیر یکی از هزاران فروشگاه آنلاین با استفاده از اینستاگرام است. لیست محصولات و خدمات، طیفی از آرایشگران، طراحان ناخن، هنرمندان خالکوبی، طراحی کالاها و لباس های شب را شامل می شود. تعداد بسیار زیادی فروشگاه آنلاین تنها مختص به مد وجود دارد. ایرانی ها به طور سنتی برای خرید به مزون، یعنی یک فضای خرده فروشی خصوصی که اغلب در یک خانه واقع شده بود، متکی بوده اند. مزون ها در چند دهه گذشته عمدتاً به دلیل تحریم های بین المللی علیه ایران وجود داشته و راحتی خرید را امکان پذیر کرده اند. آنها همچنین فرصت هایی برای طراحان ایرانی فراهم می کنند تا نخستین مدهای اورجینال را بی هیچ هزینه ای برای پرداخت اجاره بالای فروشگاه های بزرگ طراحی کنند. از زمان توافق هسته ای ۲۰۱۵، مارک های مد رده بالا از قبیل اسکادا و روبرتو کاوالی فروشگاه های اینترنتی را در ایران باز کرده اند، اما هرکس توانایی این را ندارد که قیمت های غربی برای مارک های اصلی طراحان را تامین کند.
قبل از رسانه های اجتماعی، مزون ها به شدت بر تبلیغ دهان به دهان برای رونق کسب و کار خود متکی بودند و اغلب لباس های غربی یا به معنای واقعی کلمه، لباس های ماهواره ای بودند که به طور سنتی با چمدان هایی از ترکیه و فرانسه و گاهی از ایالات متحده وارد می شدند، با رشد رسانه های اجتماعی، این کارآفرینان ایرانی اکنون می توانند کار یا محصولات خود را در اینستاگرام و همچنین پیام رسان تلگرام ارسال کنند. انارگل- که به خاطر مانتو، شال و روسری های مد روز خود معروف است – در سال ۲۰۱۴ به المانیتور گفت که بخش عمده ای از موفقیت خود را مدیون رسانه های اجتماعی است.
به گفته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در حال حاضر ۴۷ میلیون کاربر فعال رسانه های اجتماعی در ایران وجود دارند که بیش از نیمی از ۸۰ میلیون جمعیت کشور را دربرمی گیرد. اگرچه اینستاگرام همچنان محبوبیت خود را دارد اما تلگرام در دو سال گذشته بازار رسانه های اجتماعی کشور را تحت سلطه خود قرار داده است. ایرانیان بیش از صد هزار کانال در تلگرام بر اساس علایق و منافع خود ایجاد کرده اند و ساعت های زیادی برای خواندن، به اشتراک گذاری عکس ها و فیلم ها و صحبت در مورد سرگرمی، اخبار، ورزش و نیز سرگرمی ملی شان یعنی سیاست را شامل می شود. در نتیجه، گزارش شده که تلگرام ۴۰ درصد از پهنای باند کشور را مصرف می کند.
بیش از ۱۰ کانال تلگرامی در ایران بین ۸۰۰ هزار تا بیش از ۲ میلیون عضو دارند. به طور طبیعی، مدیران این کانالها بر این حسابهای کاربری برای کسب درآمد از طریق تبلیغات، مانند سرمایه گذاران آنلاین در غرب، سرمایه گذاری می کنند. تک راسا گزارش داد که این کانال ها براساس اعتبار، خط کاری و تعداد اعضا شارژ می شوند – قیمت ها از حدود ۲٫۵ میلیون ریال تا ۴٫۴ میلیون ریال (۷۰ تا ۱۲۵ دلار) به طور میانگین برای ارسال یک آگهی که فقط برای دو ساعت طول می کشد، در نوسان است.
مرکز توسعه تجارت الکترونیکی ایران ادعا می کند درآمد فروشگاه های آنلاین با دروازه های پرداخت مانند شرکتی در زمینه تجارت الکترونیک با ارزش بیش از ۱۵۰ میلیون دلار در سال گذشته به ۱۸ میلیارد دلار رسید. این میزان حتی فروش در اینستاگرام و تلگرام را شامل نمی شود. در حالی که دولت ایران به خوبی از این آمارها آگاه است، اما بحث در مورد امکان فیلتر کردن اینستاگرام به مانند فیس بوک و توییتر وجود دارد.
در ماه سپتامبر یک دادخواست در دادگاهی ایرانی علیه مدیر عامل تلگرام، پل دوروف، صادر شد، اتهام این بود که این اپلیکیشن به ارائه خدمات به تروریست ها و گسترش بی اخلاقی از طریق پورنوگرافی کودکان، قاچاق انسان و مصرف مواد می پردازد که می باید در برنامه مدنظر قرار بگیرد. دوروف به این اتهامات در توییتر پاسخ داد و گفت که شرکت او هزاران کانال و چت های با محتوای پورن و تروریسم را به طور روزانه در ایران مسدود کرده است.
آینده تبلیغات و خرید آنلاین، مبهم است، اما یک چیز مسلم است: چنانچه پیام رسانها بسته شوند. ایرانی ها به یک برنامه پیامرسان دیگر مهاجرت می کنند تا به کار خود ادامه دهند. با این حال، در این عصر خرید با تکنولوژی پیشرفته، هنوز افرادی وجود دارند که فروشگاه های “آجر و ملات” را ترجیح می دهند. سحر از اصفهان به المانیتور می گوید که معمولا از طریق اینستاگرام خریداری می کند: «من کفش، سی دی و حتی اسباب بازی برای دختر ۵ ساله ام خریدم .» او توضیح داد در حالی که خود و دوستان و خانواده آنها دوست دارند که در فروشگاه آنلاین خریداری کنند، اما هنوز کاملا به سیستم در مورد کیفیت و سیاستهای عودت دادن اجناس اعتماد ندارند «من فکر می کنم بیشتر مردم هنوز فروشگاه های واقعی را ترجیح می دهند.»