بعد از آنکه آقای ابوالفضل حسن بیگی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به نقل از وزیر اطلاعات اعلام کرد که تلگرام طلایی و هاتگرام مجوز دارد و قانونی است، تمام معادلههای مجهول درباره تلگرام حل شد. هرچند وزیر اطلاعات بعدها سخنان منسوب به خود را تکذیب کرد اما تقریباً همه آگاهان عرصه مجازی میدانستند که دولت نمیخواهد از تلگرام دل بکند و اگر دستور قضایی بازپرس دادسرای فرهنگ و رسانه نبود شاید دولت هیچگاه به سمت مسدودسازی تلگرام نمیرفت. معاون وزارت ارتباطات نیز دوروز پیش مطالبی بیان کرد که واکنشی به سخنان دبیر کارگروه مصادیق مجرمانه بود.
به گزارش صبح نو بعد از مسدودسازی تلگرام وضعیت طوری پیش رفت که مهاجرت کاربران به سمت پیامرسانهای داخلی شتاب گرفت و در چند هفته مردم از این پیامرسانها استفاده میکردند اما ناگهان ورق برگشت چرا که دو پیامرسان تلگرام طلایی و هاتگرام بهسرعت به میدان آمدند و در کنار حدود ۲۰نرمافزار غیررسمی مردم را به بازگشت به شبهتلگرام ترغیب میکردند. جالب اینجا بود که وزارت ارتباطات چهارشنبه، دوم خرداد در اطلاعیه درباره شائبههای نسخههای فارسی تلگرام در پاسخ به اینکه چرا این نسخهها محدود نمیشوند، اعلام کرد: این وزارتخانه تصمیمگیر پالایش و فیلتر سایتها و نرمافزارها نیست.
تلگرام طلایی متعلق به کیست؟
طبق بررسیها تلگرام طلایی متعلق به شرکت راهکار سرزمین هوشمند است که در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران
ثبت شده است. این شرکت درباره خود میگوید: شرکت راهکار سرزمین هوشمند، بهطور رسمی در سال ۸۴ تحت شماره ۲۶۶۸۶۰ در اداره ثبت شرکتهای تهران به ثبت رسید و فعالیت خود را مبتنی بر سند چشمانداز سازمان دنبال نموده است.بنیادیترین کارکرد برند «سرزمین هوشمند» در فضای اطلاعات و ارتباطات، خلق زیرساختهای سخت افزاری (BAAS : Backend As A Service) و نرمافزاری است که منجر میشود یک فرایند سرویس دهی در حوزه فناوری اطلاعات، از ابتدا تا پایان، در هوشمندانهترین حالت خود انجام شود. برندی که با حضور خود، تلاش میکند تا فضای تحول از فناوری اطلاعات به بینش را تسهیل کند.
ادعای خودکفایی!
بعد از مسدودسازی تلگرام و روی کارآمدن تلگرم طلایی ظاهراً مسوولان دولتی به این شرکت وصل شده و طی جلساتی درباره جایگزین کردن این نرمافزار ظاهراً داخلی با تلگرام توافقاتی میکنند. صاحبان تلگرام طلایی مدعی میشوند که میتوانند ظرف ۶ماه کاملاً به یک پیامرسان بومی تبدیل شوند و ارتباط خود را با سرور تلگرام بهطور کامل قطع کنند. امری که با چراغ سبز مسوولان دولتی مواجه شده و به یکباره تمام تلگرامهای غیررسمی از کافهبازار حذف میشود و فضا برای رشد تلگرام طلایی مهیا میشود.
و ناگهان حمایتهای پشتپرده از پیامرسان نوظهور
طبق اظهارات آقای عبدالصمد خرمآبادی، دبیر کارگروه مصادیق مجرمانه در ۲۷خرداد تیرماه ۲۰۰سرور هم از محل بیتالمالبه این پیامرسان داده میشود تا خود را تقویت کند: وقتی تلگرام در ایران فیلتر شد برخی به سرعت برای کمک به این پیامرسان دستبه کار شدند. وعده پیامرسان بومی به مردم داده شد که تلگرام طلایی را مانند دامی بر سر این وعده قرار دادند و به آن ۲۰۰سرور داده شده و به این وسیله تلگرام زنده مانده است.
اگرچه معاون وزیر ارتباطات ارائه امکانات به نسخههای فارسیشده تلگرام را تکذیب کرد. هاتگرام و طلاگرام پیامرسان نیستند. آنها در واقع دو فیلترشکن داخلی با مدیریت واحد هستند که بهطور غیر قانونی و بر خلاف دستور قضایی با امکانات وزارت ارتباطات دسترسی کاربران ایرانی را به شبکه اجتماعی فیلتر شده «تلگرام» فراهم میکنند.
در ابتدای امر قرار بر این بوده که فعالیت کنترلشده هاتگرم و طلاگرام موجبات مهاجرت آرام کاربران به پیامرسانهای داخلی را فراهم کند و به محض اینکه تعداد کاربران آنها به حدود ۱۰میلیون نفر رسید ارتباط آنها با تلگرام قطع و کاربران آنها به یک پیامرسان قوی داخلی منتقل شوند ولی بهرغم اینکه که هم اکنون تعداد کاربران این دو فیلترشکن به بیش از ۲۶میلیون نفر رسیده، تاکنون به این وعده عمل نشده است.
آیا تلگرام طلایی امنیت دارد؟
تلگرام طلایی البته در روزهایی که تلگرام مسدود شده بود و قرار بود سایر نرمافزارهای داخلی مورد استفاده مردم قرار بگیرد؛ روی کار آمد و تبلیغ شد و با توجه به شباهت ظاهری با تلگرام و البته برخی دستهبندیهای داخلی مورد توجه قرار گرفت. این نکته را باید در نظر گرفت که تلگرام طلایی از سوی سرویسهایی نظیر گوگلپلی عرضه نمیشود و فقط در مارکتهای داخلی عرضه شده است.
در روزگاری که شبهات بسیاری از سوی منتقدان مسدودسازی تلگرام نسبت به امنیت و عدم رعایت حریم خصوصی پیامرسانهای دولتی مطرح میشد و روزانه صدها فکاهی و طنز و البته مطلب و مقاله جدی در رسانههای موافق دولت در زیرسوال بردن توانایی پیامرسانهای داخلی تولید و منتشر میشد ناگهان ظهور تلگرام طلایی و البته حمایت تام و تمام رسانهای از آن نشان میداد که تمام حرفها درباره حفظ امنیت و حریم خصوصی درباره پیامرسانهای داخلی بیشتر به شوخی شبیه است چرا که ناگهان تمام عوامل رسانهای منتقد مسدودسازی تلگرام درباره این پیامرسان جایگزین موضع سکوت در پیش گرفتند و دیگر کسی نگرانی به خطر افتادن اطلاعات مردم را نداشت.
نگارنده این مطلب نیز در صدد نیست که تلگرام طلایی را متهم به عدم حفظ حریم خصوصی کاربرانش کند اما سیاسیکاری در چند مورد مشابه این نتیجه را به اذهان متبادر میکند که ظاهراً در پشتپرده توافقاتی صورت گرفته تا تلگرام طلایی خیلی بیسروصدا جایگزین تلگرام شود _کهشد- و البته حمایت از پیامرسانهای داخلی هم در حد حرف و لفظ باقی بماند.
در شرایطی که در سالهای حیات تلگرام امکانات دولتی برای تقویت سرعت تلگرام هزینه میشد، باید پرسید با کدام مجوز این کار انجام شده است؟ اگر دولت مجوزی برای این کار داشته است، اعلام کند؟ هم اکنون در شرایطی که پیامرسانهای داخلی اعلام شده درگیر مشکلات خاصی هستند چگونه ۲۰۰سرور برای تقویت تلگرام طلایی اختصاص پیدا کرده است و این حمایت بر چه اساس و مجوزی انجام شده است؟
سوال دیگر این است که چرا سایر پیامرسانهای داخلی و بومی مشمول این حمایتها نمیشوند و حتی از در اختیار داشتن سرور هم محروم ماندهاند؟ در شرایطی که پیامرسانهای داخلی همچنان چشمانتظار حمایت دولتاند اینبار تلگرام طلایی و هاتگرام در مقابلشان قدعلم میکند و بهعنوان جایگزین تلگرام مطرح شده و مردم بهصورت غیرمستقیم تشویق به استفاده از این نرمافزار میشوند.
آقای رسول سراییان، معاون وزیر ارتباطات روز یکشنبه اعلام کرد: مدیران نسخههای فارسی تلگرام یک هفته مهلت دارند نسبت به نوع اطلاعاتی که از مخاطبان نگهداری میکنند، شفافسازی کنند. با اینکه چند روز از این مهلت یک هفتهای گذشته، هنوز هیچ شفافسازیای صورت نگرفته است.