مناظره نماینده دولت و قوه قضائیه بر سر فیلترینگ در فضای مجازی به جدل پیرامون مسدودسازی کانالهای تلگرام و ضرورت برخورد سلبی یا صبورانه با این قبیل بسترهای ارتباطی تبدیل شد.
به گزارش خبرنگار علمی باشگاه خبرنگاران پویا؛ مناظره تلویزیونی عبدالصمد خرم‌آبادی؛ معاون دادستان کل کشور و دبیر کارگروه کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه با محمدجواد آذری جهرمی؛ معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت درباره موضوع «فیلترینگ در فضای مجازی» برگزار و در آن به ماهیت فعالیت گسترده شبکه پیام‌رسان تلگرام، تخلفات این شبکه، اقدامات انجام‌شده در راستای ضابطه‌مندی فضای مجازی و راهکارهای برخورد با این فضا پرداخته شد.
خرم‌آبادی: هشت‌هزار کانال تلگرامی با محتوای مجرمانه مسدود نشده است
عبدالصمد خرم‌آبادی در ابتدای مناظره بدون هیچ حاشیه‌ای به اصل موضوع در نظر گرفته‌شده پرداخت و با تأکید بر اینکه برخی شبکه‌ها و کانالهای موجود در فضای مجازی فعالیتهایی علیه مقدسات و عفت عمومی کشور دارند و بسیاری از مردم نسبت به این موضوع گلایه دارند که “چرا فضای مجازی به این اندازه رها شده است؟”، اظهار کرد: این رویه باعث شده تا برای آنها سؤال ایجاد شود که “مگر معاونتی در حوزه فضای مجازی در دادستانی کشور وجود ندارد؟!”.
وی افزود: در پاسخ به این سؤال باید عرض کنم که تمام تلاشمان را در راستای کنترل فضای مجازی به‌کار می‌بندیم تا بتوانیم با جرائمی که در این فضا هست، مقابله کنیم اما شاکله طوری چیده شده است که برای من دادستانی و مقام قضایی این امکان فراهم نیست.
معاون دادستان کل کشور با اشاره به اینکه کانالهای با فعالیت مجرمانه زیادی توسط مردم و رصدگران فضای مجازی به‌طور روزانه به ما گزارش می‌شود که آنها را برای مسدودسازی به وزارت ارتباطات ارسال می‌کنیم و آن مجموعه نیز به متولی مربوطه ابلاغ می‌کند، گفت: مدیریت دوسوم فضای مجازی کشور در اختیار بیگانگان است و کنترلی روی آن نداریم؛ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنان هشت هزار کانال تلگرامی با محتوای مجرمانه را که درخواست مسدودسازی آن از سوی مقام قضایی صادر شده مسدود نکرده است.
وی افزود: فعالیت این هشت هزار کانالی که همچنان مسدود نشده، اقدام علیه امنیت ملی کشور، علیه عفت عمومی، اخلاق عمومی و… است؛ جالب است که این لیست را در اختیار آقای جهرمی قرار داده‌ایم، ایشان هم مراتب را به مدیر تلگرام اطلاع داده است اما ظاهراً مدیر تلگرام چنین عقیده‌ای (فعالیتهای مجرمانه) ندارد.
خرم‌آبادی بار دیگر تأکید کرد: قسمت اعظم فضای مجازی در کشور ما غیرقابل کنترل است و این به عدم تحقق شبکه ملی اطلاعات طبق مقرراتی که برای آن تعریف کرده‌ایم بازمی‌گردد.
آذری جهرمی: لیست هشت‌هزار کاناله به دست ما نرسیده است
محمدجواد آذری جهرمی هم سخنانش را با ارائه گزارش عملکردی از دولت یازدهم در این حوزه آغاز و اظهار کرد: در ابتدای فعالیت دولت میزان ترافیک مصرفی کاربران ۹۰ درصد از اینترنت جهانی بود که امروز به ۶۰ درصد کاهش یافته است؛ از محتوای خارجی مصرفی کاربران هم ۲۵ درصد مربوط به تلگرام و ۱۵ درصد مربوط به اینستاگرام است.
وی با اشاره به یک غلط مصطلح که برخی گمان می‌کنند سرویس‌دهنده‌ها خودشان کار تولید محتوا را هم انجام می‌دهند، به طرح سؤالی مبنی بر اینکه «چرا تلگرام و اینستاگرام امروز تبدیل به قطب در فضای مجازی کشور ما شده‌اند؟»، گفت: زیرا زمانی که باید حرکت مردم پیش‌بینی می‌شد، کار نکردیم و مسیر حرکت تکنولوژی و نیز زیرساختهای فنی را فراهم نکردیم و به همین دلیل از رشد جهانی فاصله گرفتیم.
معاون وزیر ارتباطات با تأکید بر اینکه “کار ۱۲ساله را طی سه سال انجام دادیم”، ابراز کرد: به‌لحاظ قاعده رشد جهانی در حوزه توسعه موبایل در ابتدای دولت، ١٢سال از دنیا عقب بودیم اما در سه سال توانستیم این عقب‌ماندگی را جبران کنیم.
وی تصریح کرد: در آن سالها نه‌تنها زیرساختها را فراهم نکردیم بلکه با سرویسهای بین‌المللی نیز تعامل مناسبی نداشتیم و به‌دلیل برخوردهای سلبی، امروز کاربران نیاز خود از سرویس فیلترشده یوتیوب را از طریق تلگرام برطرف می‌کنند.
آذری جهرمی در واکنش به اظهارات خرم‌آبادی مبنی بر «یَله و رها بودن فضای مجازی» گفت: در فضای مجازی کشور ۶۶ مصداق مجرمانه وجود دارد، بنابراین یَله نیست اما این مصادیق را در ارتباط با سرویسهای داخلی می‌توانیم اعمال کنیم نه بسترهای خارجی.
مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت همچنین مسدود نکردن هشت هزار کانال با فعالیت مجرمانه به‌خلاف دستور مقام قضایی را نپذیرفت و اظهار کرد: چنین لیستی به دست ما نرسیده است؛ دادستانی به‌طور متوسط ٢ لیست کانال غیراخلاقی را برای ما می‌فرستد و براساس برآوردها حدود ٢٥ مصداق مجرمانه بوده که در مذاکرات صورت‌گرفته با تلگرام، امکان مسدود کردن آنها وجود نداشته است.
خرم‌آبادی: لیست فیلترینگ الکترونیکی است نه کاغذی!
خرم‌آبادی با تأکید بر اینکه “لیست کاغذی وجود ندارد که بخواهد به دست شما برسد”، ابراز کرد: ما سامانه‌ای الکترونیکی داریم که از طریق آن دستورات را به معاون وزیر ارتباطات ابلاغ می‌کنیم؛ علاوه بر اینکه روزانه تعدادی دستور در این سیستم ارسال می‌کنیم از طریق یک کانال تلگرامی هم مراتب را اطلاع می‌دهیم.
دبیر کارگروه کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه ادامه داد: در این فرآیند فعالیت نزدیک به ۴۰ هزار کانال تلگرامی را مجرمانه تشخیص دادیم و از این تعداد، ۲۰ هزار کانال تغییر نام دادند و در واقع دیگر وجود نداشتند و ۱۲ هزار کانال هم با توجه به تعریفی که تلگرام از محتوای مستهجن دارد فیلتر کرده اما درخواست برای مسدودسازی هشت هزار کانال مبتذل، علیه مقدسات و امنیت کشور در سامانه‌ای که هر روز جلوی چشمان من و آقای جهرمی است، همچنان وجود دارد.
جهرمی: ماهانه ۱۳۲۰۰ کانال مجرمانه تلگرمی مسدود می‌شود
آذری جهرمی با اعلام اینکه در هفته سه هزار و ۳۰۰ کانال تلگرامی با مصادیقی همچون داعش، کودک‌آزاری و توهین علیه مقدسات مسدود می‌شود، اظهار کرد: بر این اساس به‌صورت میانگین دو سال است که به‌صورت ماهانه ١٣ هزار و ٢ کانال تلگرامی با مصادیق مجرمانه مسدود می‌شود؛ البته در ابتدا فقط موارد غیراخلاقی مطرح بود اما رفته رفته به مباحث ضددین، داعش، کودک‌آزاری و… بسط یافت.
معاون وزیر ارتباطات با طرح پرسشی مبنی بر اینکه «نکته اینکه فرضاً هشت هزار کانال بسته نشده است، کجاست؟»، گفت: فرضاً بر مصداق پورنوگرافی با پرووایدر بین‌المللی (فرضاً تلگرام) توافق کردیم اما در برخی اوقات با توجه به اینکه معیارهای ما با آنها در سطح خرد متفاوت است، جا انداختن مفهوم و بسط تعریف مصداق برای طرف خارجی سخت است.
وی درباره اینکه چرا وزیر ارتباطات در واکنش به اظهارات معاون دادستان کشور در ارتباط با عدم مسدود شدن هشت هزار کانال تلگرامی عنوان کرده بودند که این تعداد نظر شخصی آقای خرم‌آبادی است؟، هم گفت: منظور آقای واعظی این بوده که روال سامانه مذکور به این شکل است که سایتها در آن گزارش می‌شود و کانالها عمدتاً در آن به رأی‌گیری اعضای کارگروه کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه گذاشته نمی‌شود؛ لذا آنچه را باید می‌بستیم و مسدود می‌کردیم مسدود کرده و بستیم و حال اگر موارد بیشتری وجود دارد، در کارگروه تعیین مصادیق مطرح نشده است.
خرم‌آبادی: مگر می‌توانم با نظر شخصی سایتها و کانالها را فیلتر کنم؟!
خرم‌آبادی با تصریح بر اینکه “جز مسدودسازی کانالهای مستهجن چیز دیگری مانند فیلتر کانالهای با فعالیتهای گروهک تروریستی داعش و کودک‌آزاری در تلگرام ندیدیم”، ابراز کرد: نمی‌دانم چرا یک وزیر باید این‌قدر بی‌دقت باشد زیرا تا الآن حتی گزارش یک سایت یا کانال را خودم برای بسته شدن ارسال نکردم؛ حال چطور گزارش مسدودسازی هشت هزار کانال تلگرامی با محتوای مجرمانه نظر شخصی من است؟!
معاون دادستان کشور با بیان اینکه جزئیات تمام گزارشهای ارسالی مسدودسازی در سامانه تدارک دیده شده، برای تمامی اعضای کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه باز است، اظهار کرد: تمامی اعضای این کارگروه، گزارشها را می‌بینند و یک مثبت و یک منفی وجود دارد که اگر پاسخ به گزارشها ظرف ۲۴ ساعت به حدنصاب نرسید، با نظر چهار عضو در سامانه مسدودسازی منتشر می‌شود.
وی با انتقاد نسبت به اظهارات وزیر ارتباطات و با تأکید بر اینکه “من چطور می‌توانم نظر شخصی درباره بسته شدن سایتها بدهم؟”، گفت: مواردی که مقام قضایی دستور مسدودسازی می‌دهد تماماً با شماره نامه و شعبه صدور دستور در سامانه منتشر می‌شود و جزئیات تمامی گزارشها موجود است.
خرم‌آبادی همچنین گفت: اینکه وزیر ارتباطات می‌گوید بنده دوست دارم همه چیز مسدود شود یک تهمت است؛ بنده از آقای وزیر ارتباطات می‌پرسم چرا اجازه می‌دهید ارتباطات مردم کشور در بستر بیگانگان فراهم شود؟!
دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه تصریح کرد: آقای جهرمی می‌گویند مسئولان تلگرام دستورات ما را اجرا نمی‌کنند در حالی که همان منافقینی که ۱۷ هزار شهید از ملت ایران گرفتند امروز به‌راحتی در کانالهای تلگرام به فعالیت می‌پردازند.
وی با بیان اینکه بیش از ۳۰ درصد فعالیتهای مجرمانه در کانالهای تلگرام علیه امنیت کشور، اساس مملکت را بر هم زده است، اظهار کرد: در چنین شرایطی مسئولان می‌گویند “تلگرام دستورات ما را اجرایی نمی‌کند” اما معتقدم همان‌طوری که من به‌عنوان مقام قضایی دستوری را می‌دهم، وزیر باید انجام دهد اگر به مسئولان این شبکه‌های خارجی هم فشار آورده شود قطعاً موارد مورد نظر ما را اجرا خواهند کرد.
معاون دادستان کشور با تأکید بر اینکه “در فضای مجازی کشور خوار و ذلیل هستیم و با احتساب «گوگل» خیلی بیشتر از ۶۰ درصد ترافیک کاربران کشور، خارجی است”، گفت: بیش از ۸۰ درصد پهنای باند ارتباطات کشور در اختیار بیگانگان قرار دارد.
آذری جهرمی: اگر تلگرام نبود کار منافقین زمین می‌ماند؟!
آذری جهرمی با اشاره به تعبیر مقام معظم رهبری که «فضای مجازی قتلگاه جوانان شده است»، نقدی بر صحبتهای خرم‌آبادی زد و گفت: اینکه می‌گویید تلگرام باز است و منافقین بر بستر این شبکه بسیار فعال هستند، آیا اگر تلگرام نبود منافقینی که از ابتدای انقلاب علیه ما دست به اقداماتی زده‌اند قادر به انتشار کتب ضالّه‌شان نبودند؟! قطعاً قادر به انجام این کار اما با سرعت کمتر بودند.
مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت تصریح کرد: ما اگر بتوانیم حاکمیت خود را روی سرویس‌دهنده‌های خارجی بیشتر کنیم، می‌توانیم جلوی آن هشت هزار کانالی را که به‌نظر مدیر تلگرام موضوع مجرمانه ندارد، بگیریم.
وی با بیان اینکه پیام‌رسان یک فضای درآمدی سه‌هزار میلیارد تومانی برای بخش خصوصی ایجاد می‌کند، یادآور شد: اگر مسائل حقوقی حل شود بخش خصوصی آماده فعالیت در این بخش است.
معاون وزیر ارتباطات خاطرنشان کرد: باید قوانین برای سرویس‌دهنده‌های داخلی تغییر کند تا برای آنها هم شرایط ارائه سرویس بدون دغدغه فراهم شود.