عضو شورای عالی فضای مجازی گفت: ممکن است اطلاعات شخصی کاربران برای خودشان مهم جلوه نکند اما اگر همین کاربر بداند که با سنجش ذائقه‌‌اش دیگران برای او تصمیم خواهند گرفت به اطلاعات خود حساس می‌شود.
رسول جلیلی عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی در گفت‌وگو با خبرنگار فناوری اطلاعات خبرگزاری فارس درباره نگرانی‌هایی که درباره تلگرام مطرح می‌شود و شاید امروز برای برخی مردم نباشند اما احتمالا در آینده نگرانی‌ها را درک خواهند کرد، توضیح داد.
*کاربران اگر بدانند با تحلیل اطلاعاتشان برایشان نسخه پیچیده می‌شود حساس می‌شوند
وی در پاسخ به این سوال که برخی کاربران تلگرام می‌گویند اینکه اطلاعاتشان در اختیار افراد خارجی قرار بگیرد برایشان اهمیتی ندارد از نگاه کلان مدیریتی کشور این موضوع دارای اشکال است، چرا؟ اظهار داشت: ممکن است اطلاعات شخصی کاربران برای خودشان مهم جلوه نکند اما اگر همین کاربر بداند که با سنجش ذائقه‌‌اش دیگران برای او تصمیم خواهند گرفت به اطلاعات خود حساس می‌شود.
جلیلی افزود: همچنان که چندی پیش مشترکان تلفن همراه متوجه شدند وقتی به منطقه جدیدی وارد می‌شوند پیامک تبلیغاتی مربوط به همان منطقه برایشان ارسال می‌شود و نسبت به این موضوع اعتراض کردند و خواستار حفظ حریم شخصی و صیانت از داده‌های خود شدند.
عضو شورای عالی فضای مجازی ادامه داد: پیرو همین ضرورت نیز افراد بیگانه نباید بدانند سلیقه مجموعه اشخاص چیست و برایشان جامعه آنها نسخه بپیچد.
وی تصریح کرد: شاید افراد عادی ابتدا به تحلیل داده‌هایشان و یافتن سلیقه‌شان اهمیت ندهند اما در آینده که ببینند در فضای مجازی دنبال شده‌اند و دیگران می‌دانند که برای مثال دنبال چه کالایی با چه جنسی با چه قیمتی با چه رنگی یا علاقمند به چه چیزهایی هستند، تلنگر می‌خورند. در دید کلان نیز با تحلیل رفتارهای افراد یک جامعه می‌توان نقطه ضعف آنها را شناسایی کرد و علیه آنها نسخه پیچید که در این صورت این ضرر متوجه یک نفر نیست و تمامی جامعه را متضرر می‌کند.
جلیلی با ذکر مثالی توضیح داد: برای مثال ممکن است با استفاده از تحلیل این داده‌ها تصمیمی برای آینده بچه‌های یک جامعه گرفته شود یا با سوء استفاده از حساسیت یک قوم یا اقلیت روی موضوعی، اختلافی بین مردم یک کشور رقم بخورد.
*اغلب مردم وقتی به اهمیت حفظ داده‌های خود واقف می‌شوند که کار از کار گذشته است
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه یکی از ایراداتی به تلگرام گرفته می‌شود عدم تعهد به حفاظت از داده‌های مردم ایران است، اهمیت موضوع حفاظت از داده‌های شهروندان باید چگونه مردم روشن شود؟ گفت: متاسفانه اغلب اشکال این موضوع وقتی نمایان می‌شود که دیگر راه برگشت به عقب وجود ندارد.
جلیلی توضیح داد: برای مثال اتفاق افتاده بود که افرادی در مکانی با هم عکس یادگاری گرفته و آن را به اشتراک گذاشته بودند و مدت‌ها بعد از این عکس با توضیحی دروغ درباره رابطه این افراد و نقش آنها در فعالیتی منتشر شده بود. علیرغم ارائه توضیح درباره جعلی بودن این خبر اما آبروی آن افراد برده شده و در واقع کار از کار گذشته است. نمونه‌های متعددی از انتساب شایعات جعلی و هتک حرمت با استفاده از عکس‌های خانوادگی گزارش شده است.
عضو شورای عالی فضای مجازی تاکید کرد: باید موارد این چنینی درباره ضرورت حفاظت از اطلاعات شخصی مردم، تعهد به پاسخگویی، امکان پیگیری شکایت و احقاق حقوق از دست رفته برای مردم بیان شود تا افراد متوجه شوند این موضوع تنها برای دیگران رخ نمی‌دهد و ممکن است بسیاری از کاربران در معرض این سوء استفاده‌ها باشند که در این صورت ضرر آن متوجه همه جامعه خواهد شد.
وی ادامه داد: علاوه بر این، همچنان که اسنودن اطلاعاتی را در اختیار گرفت و آنها را منتشر کرد که اگر چنین اتفاقی درباره سرویس‌دهنده‌ای که در چارچوب قوانین کشور فعالیت نمی‌کند رخ دهد حتی امکان مطالبه‌گری و شکایت نیز وجود ندارد. هم اکنون نیز به دلیل نبود ارتباط مستقیم با تلگرام نیروی انتظامی در بررسی جرایمی که در تلگرام اتفاق می‌افتد با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو است و امکان احقاق حقوق آسیب‌دیدگان در این شبکه ممکن نیست.
*صاحبان تلگرام به جای دریافت پول اختیار مدیریت داده‌های کاربران را می‌گیرند
جلیلی اظهار داشت: صاحبان تلگرام و کسانی که سرویس رایگان در اختیار کاربران قرار می‌دهند در ازای دریافت پول بابت ارائه سرویس، اختیار مدیریت داده‌های کاربران را برای خود می‌گیرند و در اغلب این نرم‌افزارها نیز گزینه دریافت حق دسترسی به داده و مدیریت اطلاعات را دارند که کاربر آن را به معنای پذیرش تیک می‌زند.
عضو شورای عالی فضای مجازی گفت: پس از آن نیز سرویس‌دهنده هرگز به کاربر اطلاع نمی‌دهد چه استفاده‌ای از اطلاعات آنها می‌کند که یکی از نمونه‌های این سوء استفاد اخیراً در شبکه اجتماعی فیس‌بوک رخ داد و با اعتراض گسترده مردم مواجه شد.