شش ماه قبل که ربات‌های تلگرامی معرفی شدند، اکثر تولیدکنندگان محتوی از آن برای ارسال خبرنامه و ارتباط یک‌طرفه استفاده کردند و از کاربرد اصلی و زیبای ربات یعنی حالت تعاملی با کاربر، استفاده چندانی نشد. شاید دلیلش این بود که تولید یک ربات حرفه‌ای نیازمند هزینه زیادی بود و کمتر کسی حاضر بود آن را بپردازد.
دوماه قبل که تلگرام قابلیتی به نام «کانال» را رونمایی کرد، اکثر تولیدکنندگان محتوی که از ربات‌های رایگان برای انتشار مطالب خود استفاده می‌کردند، ربات‌های خبرنامه‌ای را رها کردند و به کانال‌ها رو آوردند.
کانال‌ها نسبت به ربات‌های خبرنامه‌ای چند مزیت داشتند. یکی اینکه اعضای کانال به وضوح برای صاحب کانال نمایش داده می‌شد و ارتباط با آنها میسر بود. دیگر اینکه تعداد بیننده هر مطلب (که در اثر بازارسال، ممکن است بسیار بیشتر از تعداد اعضای کانال باشد) به نمایش در می آمد.
اما مهم‌ترین مزیت کانال نسبت به ربات‌های خبرنامه‌ای این بود که محدودیتی در تعداد گیرنده ندارند در حالی که ربات، برای ارسال یک خبر به اعضای خود، لازم است به تک‌تک آنها جداگانه مطلب را ارسال کند و محدودیت ۳۰ ارسال در ثانیه را نیز شامل می شود و مطلب ارسالی در یک زمان به دست همه کاربران نمی‌رسد مثلا اگر رباتی مثل «تینا» که گفته شده ۲ میلیون عضو دارد، بخواهد پیامی را به همه اعضایش ارسال کند، با محدودیت ۳۰ پیام در ثانیه، باید ۲۳ روز پشت سر هم مشغول باشد.
همه این موارد در حالیست که کانال ها اینچنین نیستند و محدودیتی در تعداد اعضای خود ندارند و حتی اگر تمامی ۲۰ میلیون کاربر ایرانی تلگرام، در کانالی مشخص عضو باشند، پس از درج مطلب در کانال، لحظاتی بعد از انتشار، همه می‌توانند آن را ببینند.
کانال‌ها چه محدودیت‌هایی دارند؟
تلگرام به هر کاربر اجازه می‌دهد حداکثر ۵ کانال عمومی داشته باشد اما برای داشتن کانال خصوصی، محدودیتی نیست.
تفاوت کانال عمومی با خصوصی این است که کانال‌های عمومی توسط کادر اصلی جستجو در تلگرام، قابل پیدا شدن هستند اما کانال‌های خصوصی دارای یک لینک join غیرقابل‌حدس هستند که اگر صاحب کانال آن را به دیگران ندهد، حتی اعضای فعلی آن نمی‌توانند دوستان‌شان را به آن دعوت کنند ولو پیامی از آن کانال خصوصی به دیگران بازارسال نمایند و سایرین نام گروه خصوصی را ببینند اما نمی‌توانند بدون داشتن لینک join ، محتویاتش را مشاهده و عضو آن شوند.
همچنین یک کانال، علاوه بر اعضاء (که فقط می‌توانند مطالب را بخوانند یا بازنشر کنند) می تواند دارای حداکثر ۵۰ مدیر باشد. ایجاد کننده و مالک کانال‌ها (Creator) قادر است این مدیران را اضافه نماید اما این مدیران نمی‌توانند مدیر دیگری را اضافه کنند.
مطلبی که توسط یکی از مدیران در کانال درج می‌شود، امکان ویرایش ندارد و فقط خود آن مدیر و صاحب کانال می‌توانند آن را حذف کنند.
همچنین تا زمانی که مشترکین یک کانال کمتر از ۲۰۰ نفر باشند، ادمین قادر خواهد بود لیست آنها را ببیند اما مشترکین بعد از نفر ۲۰۰م دیگر توسط صاحب کانال قابل رویت نیستند.
ضمناً تا مادامی که کاربران یک کانال عمومی از ۲۰۰ نفر کمتر باشند، ادمین می‌تواند به صورت دستی، افراد موردنظر از لیست مخاطبینش را به عنوان مشترک به کانال اضافه کند اما پس از نفر ۲۰۰م، این امکان از ادمین گرفته می‌شود و تنها توسط لینک، کاربران می‌توانند کانال را ببینند و به آن بپیوندند.
لینک یک کانال، می‌تواند توسط تلگرام، ایمیل، یک صفحه وب یا یک پیام‌رسان (غیر از واتس اپ) به دست شما برسد.
تفاوت لینک کانال عمومی و لینک کانال خصوصی در آن است که وقتی کاربری روی لینک یک کانال عمومی کلیک کند، محتویات آن کانال را می‌بیند و ممکن است به آن کانال بپیوندند (join) یا آن را رها کند. اما وقتی کاربر روی لینک یک کانال خصوصی کلیک کند، بلافاصله به آن کانال خصوصی join می‌شود که این مساله برای صاحب کانال امری مطلوب است.
اما آیا یک کانال عمومی، می‌تواند لینک join هم داشته باشد؟ پاسخ مثبت است. برای این کار می‌توانید ابتدا کانال موردنظر را خصوصی کنید و سپس لینک join آن را کپی کنید و سپس دوباره آن را به عمومی تبدیل کنید.
آیا محتویات کانال‌ها مانند خود تلگرام در مقابل شنود امنیت دارند؟
پاسخ: ظاهرا خیر.
توجه کنید که یکی از مهم‌ترین شعارهای تلگرام، «حفظ حریم خصوصی» شما بوده است اما کانال، یک حریم خصوصی نیست لذا طبق برخی شواهد، تلگرام محتویات کانال را رمزنگاری نمی‌کند. مثلا در بخش FAQ سایت تلگرام گفته شده، تلگرام گفتگوی خصوصی (تک به تک) و گفتگوی چندنفره (گروه) را رمزنگاری می‌کند و اسمی از کانال‌ها برده نشده است.
بعد از حملات پاریس بود که نفرت از داعش بیشتر شد و موجب شد فشارها روی تلگرام برای حذف کانال‌های داعشی زیاد شود. تلگرام در پاسخ به اعتراض برخی کاربران توئیتری که این کارش (حذف کانال‌های داعشی) را مخالف حریم خصوصی دانسته بودند گفت که کانال‌ها عمومی هستند و توسط هر کسی قابل مشاهده اند و حریم خصوصی محسوب نمی شوند.
نکاتی برای داشتن یک کانال بهتر در تلگرام
۱٫ سعی کنید مطالب مختصر و مفید ارسال کنید. عمده کاربران تمایلی به خواندن مطالب بلند ندارند. در صورتی که مطلب شما مفصل است و نیاز به توضیحات دارد، آن را در سایت تان منتشر کنید و لینک آن را در کانال درج کنید تا اگر کسی واقعا علاقمند به آن موضوع بود، توسط لینک به متن کامل دست پیدا کند.
۲٫ تلگرام برای «تصویر» و «ویدئو» به شما اجازه می‌دهد تا متنی (حدود ۲۰۰ کاراکتر) را به عنوان caption درج کنید. البته برخی پلتفرم‌ها (مانند نسخه وب تلگرام) این امکان را ندارند اما با کمک موبایل به سادگی می‌توانید این کار را انجام دهید. انجام چنین عملی موجب می‌شود که تصویر شما به همراه توضیحات و لینک احتمالی، با هم فوروارد شود که برای مخاطبین هم مطلوب‌تر است چون بازنشر کردن آن را آسان می‌کند.
۳٫ تولید محتوا در کانال تلگرامی یک اشکال بزرگ و ناامید کننده دارد و آن هم این است که مطالب و زحمات تولیدکنندگان محتوا در آنجا دفن می‌شود.
به عبارت دیگر یک تولیدکننده محتوای آگاه به وب، می‌داند که اگر مطلبی را در تلگرام منتشر کند، توسط نیازمندان به آن مطلب (که عمدتا توسط گوگل به جستجو پرداخته‌اند) قابل کشف نیست و این امر آنان را از داشتن کانال دلسرد می‌کند مگر آنکه همزمان با کانال، مطالب را در سایت شخصی یا شبکه اجتماعی‌شان نیز منتشر کنند.
اما تلگرام اخیر این امکان را فراهم کرده است که یک «ربات» نیز بتواند به عنوان یکی از مدیران کانال فعالیت کند.
ربات‌ها می‌توانند به صورت اتوماتیک مطالبی را به کانال شما ارسال کنند. مثلا مطالب یک یا چند فید خاص یا مطالبی که در شبکه اجتماعی درج می‌کنید و …
همچنین ربات می‌تواند یک «واسط» برای ارسال مطلب به کانال باشد یعنی مدیران، مطالب را به ربات ارسال می‌کنند و ربات آن را در کانال درج می‌کند. این روش مزیت مهمی را برای صاحب کانال فراهم می‌آورد که یک کپی از مطالبی که مدیران کانال به ربات می فرستند را در سایتش نیز نمایش دهد تا بتواند با کمک محتوای غنی‌تر، کاربران بیشتری را از طریق گوگل جذب کند.